Etiketler
Antoine de Saint-Exupéry, book, books, collection, Der Kleine Prinz, diktatör, El Principito, Küçük Prens, Küçük Prens çeviri, Küçük Prens en iyi çeviri, Kitap, The Little Prince
“Küçük Prens, modern edebiyatın en büyük mucizelerinden biri. Bir aristokrat ve pilot olan yazar Saint-Exupéry, bu kısa kitapta yaşadığı deneyimi (Sahra Çölü’ne iniş yapmak zorunda kalan bir uçak) hayal gücüyle bir masala, bir felsefe kitabına, büyükler için yazılmış bir çocuk kitabına çevirerek okuru büyüler. Büyük edebiyatın hem yaşanmışlığa hem de sınırsız hayal gücüne, hem karmaşıklığa hem de çocuksu bir basitliğe dayandığını ve bir yazarın yapacağı en iyi şeyin içinden geldiği yazmak olduğunu gösteren parlak bir kitaptır Küçük Prens..” Nobel ödüllü romancı Orhan Pamuk, Küçük Prens hakkında bunları söylüyor. Kitabın 316 farklı dil ve lehçeye çevrildiğini, tüm dünyada 150 milyondan fazla sattığını ve kendine özel okuyucu kitlesinin yanı sıra koleksiyoncularının da bulunduğunu belirtirsek Pamuk’un “modern edebiyatın mucize kitaplarından biri” tespitine hak vermemek haksızlık olur. Bu yazıda Küçük Prens’in Türkçe’deki yayın serüveni ve çevirileri hakkında bazı bilgiler aktarmaya çalışacağım. Yazının son bölümüne eklediğim çeviri tablosunun, Küçük Prens’in Türkçe’deki serüvenine dair özet bilgi içerdiğini özellikle belirtmek isterim.
Küçük Prens,Fransız pilot Antoine de Saint-Exupéry’nin 1943 yılında Amerika’da yayımlandı. Türkçe’ye ise ilk olarak 1953 yılında çevrildi. Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından çıkarılan Çocuk ve Yuva Dergisi’nde 13 sayı halinde tefrika edilen bu ilk çeviriyi Ahmet Muhip Dranas yaptı. Aynı yıl içinde Doğan Kardeş Yayınları’ndan çıkan Azra Erhat’ın Ayşe Nur müstearı ile yaptığı çevirisi ve Hüsnü Tabiat Matbaası’ndan çıkan Salih S. Uygur çevirisi yayınladı. 1965 yılında günümüzde oldukça popüler olan Cemal Süreya-Tomris Uyar çevirisi, Bilgi Yayınevi’nin Büyüklere Küçüklere Masallar dizisinin ilk kitabı olarak listeye eklendi. Yıllara göre istatistik verecek olursak, 1953-1987 arasında 21; 1988-1999 arasında 22; 2000-2014 arasında 47 farklı yayınevi Küçük Prens bastı.
Peki, 2015 sonrası Türkçe çevirilerde yaşanan “Küçük Prens patlamasının” sebebi nedir? Kitabın yazarı Saint-Exupéry’nin ölümünün üzerinden 70 yıl geçti. Malûm, bir yazarın ölümünün üzerinden 70 yıl geçince telif hakları kamuya mal oluyor. Yani isteyen herkes hiçbir telif ücreti ödemeden eseri basabiliyor. 01 Ocak 2015 itibarıyla telif hakkındaki koruma maddesinin süresi sona erdiği için Küçük Prens’in Türkçe çevirilerinde adeta patlama yaşandı. Saptayabildiğimiz kadarı ile 2015 yılında 72 farklı yayınevi Küçük Prens bastı. Çeviriler bir sonraki yıl da devam etti. 2016 yılında 37 farklı yayınevi daha eklendi Küçük Prens basanlar listesine. Tüm listeye tekrar göz attığımızda karşımıza oldukça şaşırtıcı bir tablo çıkmaktadır. 1953 yılından 2017’ye kadar, 199 farklı yayınevi Küçük Prens yayınladı. Bu listeye koleksiyonlarımızda bulunan ancak künye sayfasında basıldığı yıl bilgisine yer verilmeyen 11 kitap ve çeşitli kaynaklarda adına rastladığımız ancak henüz kendisine ulaşamadığımız 6 adet “hayalet kitap” dâhil değil. Bütün bu rakamları bir yana bırakarak Küçük Prens’in dünyada en çok ilgi gördüğü dillerden birinin Türkçe olduğunu söylesek zannediyorum yanılmış olmayacağız.
Çevirmen sayısına baktığımızda ise Küçük Prens’in Türkçeye 141 farklı çevirmen tarafından çevrildiğini görmekteyiz. Bu çevirmenlerin arasında Ahmet Muhip Dranas, Azra Erhat, Selim İleri, Cemal Süreya, Tomris Uyar gibi önemli isimler de var. Yayınevlerinin bütün edisyonlarını toplayan bir koleksiyoner olarak çevirilerinin hemen hemen tamamını inceleme fırsatım oldu. Aralarında çok iyiler de var baştan savmalar da. Küçük Prens çevirilerinin uzun yıllar boyunca Türkçede tuhaf bir tahrife ya da sansüre maruz kaldığını gözlemlemek mümkün. Özellikle orijinal metinde yer alan[1] “diktatör” ifadesinin değiştirildiği hatta tam tersi anlama gelecek şekilde çevrildiğini söyleyebiliriz. Söz konusu kelimenin geçtiği pasajda yazar, Küçük Prens’in yaşadığı gezegenini 1909 yılında bir Türk gökbilimcinin keşfettiğini, buluşunu Uluslararası bir kurultayda açıkladığını ancak üzerinde modern elbiseler bulunmadığı için kimsenin kendisine itibar etmediğini; 1920 yılında “Bir Türk diktatörün” ülkesinde kıyafet devrimi yaptığını, aynı gökbilimcinin devrimden sonraki kıyafetleri ile sunum yaptığında ise keşfinin herkes tarafından kabul gördüğünü belirtir. Bize kalırsa Exupery burada ciddi bir Batı eleştirisi yapmaktadır. Kendisi gibi giyinmeyen insanları velev ki önemli bir buluş ile ortaya çıksalar bile kabul etmeyen biçimci bir anlayışı yermektedir. Necdet Neydim’in de belirttiği gibi burada Türkçe’ye çevirilerde sıkıntı yarattığı görülen yorumun, yani yazarın Türkiye’deki kıyafet devrimine gönderme yaptığı, dolayısıyla Atatürk’ü eleştirdiği yorumunun kabul edilmesi için gerçekte bir neden yoktur. Eğer gerçekler yazarı ilgilendirmiş olsaydı Türkiye’de kıyafet devriminin 1924 de yapıldığını bilirdi. Oysa Astronom 1920 yılında bu konferansa katılıyor. 1920’de değil kıyafet devrimi, adı bile yoktu. Ayrıca resmi kurumlarda ilk kıyafet devrimini yapan da Padişah İkinci Mahmut’tur. Exupery’nin yaptığı kendi hedef kitlesine işlevsel bir örnek vermektir. Bunun yanında Batılı bir yazarın, Doğu’ya bakışı da metinde belirgin bir biçimde yansımaktadır.
Buna karşın Türkçedeki çevirmenlerin pek azı ki bizim tespit edebildiğimiz kadarıyla sadece 20 çeviride asıl çevirideki kelimeye sadık kalınarak “diktatör” kelimesi kullanılmıştır. Ahmet Muhip Dranas, Azra Erhat, Selim İleri, Cemal Süreya, Tomris Uyar ve daha birçok çevirmen bu kelimenin yerine, “dediği dedik bir Türk lider”, “dediği dedik sınırsız yetkili bir Türk başkanı”, “büyük bir şef”, “buyurgan bir Türk hükümdarı”, “astığı astık kestiği kestik korkunç bir önder”, “bir Türk lideri”, “otoriter bir Türk lideri” vb gibi tercihlerde bulunmuşlardır.
Değinmek te fayda gördüğüm bir diğer konu ise çevirilerde yer alan bir motto üzerine olacak. Cemal Süreya-Tomris Uyar çevirisinde yer alan ve Küçük Prens’in tilki ile olan diyaloğunda geçen “Gerçeğin mayası gözle görülmez” çevirilerde çok farklı şekilde karşımıza çıkmaktadır. Konuya ilk dikkat çeken ise Agora Kitap’ın Editörü Osman Akınhay oldu.[2] Akınhay, Süreya-Uyar çevirisinde yer alan bu cümlenin orijinal metinde yer almadığını ileri sürdü. Orijinal çevirinin “Aslolan göze görünmez” şeklinde olduğunu dolayısıyla Süreya-Uyar çevirisinin asıl metinde olmayan ama güzel yazılmış bir tercihle bu mottoyu slogana çevirdiklerini ağır bir şekilde eleştirdi. Söz konusu cümlenin belli çevirilerdeki kullanımı ise şöyle: Azra Erhat: “İçyüzünü göz sezemez, gönül sezer”, Selim İleri: “Göz göremez özdenliği”, Sumru Ağıryürüyen: “Gözler asıl görülmesi gerekeni göremez”, Ahmet Muhip Dranas: “Öz, gözlere görünmez”. Ne yazık ki Türkçe’deki birçok çevirinin Süreya-Uyar çevirisinin etkisinde kalıp aynı ifadeleri kullandığını söylemek mümkün.
Çevirilerdeki farklılıkları şu tablo üzerinden izleyebilirsiniz.. Hazırlayan: İlyas Koç
Yıl | Yayınevi | Çevirmen | Diktatör kelimesinin kullanımı | Çeviriden bir cümle |
1953 | Doğan Kardeş | Ayşe Nur | iyi bir devlet adamı | İçyüzünü göz sezemez, gönül sezer |
1953 | Hüsnü Tabiat Matbaası | Salih S. Uygur | büyük ve değerli kumandan Atatürk | Kimse gözler ile hakikatleri göremez |
1965 | Bilgi | C.Süreya- R. Tomris | bir Türk önderi | Gerçeğin mayası gözle görülmez |
1968 | Yankı | Azra Erhat | dediği dedik bir Türk önderi | İçyüzünü göz sezemez, gönül sezer |
1975 | Varlık | Azra Erhat | dediği dedik bir Türk önderi | İçyüzünü göz sezemez, gönül sezer |
1975 | Cem | Cemal Süreya- Tomris Uyar | dediği dedik Türk önderi | Gerçeğin mayası gözle görülmez |
1976 | Sander | Necdet Sander | büyük bir şef | Göz hiçbir şeyin özünü göremez |
1981 | İnkılap ve Aka | Filiz Borak | /yazılmamış | Bazı şeyleri gözler göremez |
1984 | Barış Dağıtm | Emine Erendor | Biri Türk yönetici | Gerçek olan göze görünmez |
1984 | Gün | Emine Erendor | Biri Türk yönetici | Gerçek olan göze görünmez |
1986 | Yeni Büyük Dağıtım | ? | /yazılmamış | İçyüzünü göz sezemez, gönül sezer |
1989 | Esin | Aygören Dirim | Büyük bir şef | Göz hiçbir şeyin özünü göremez |
1991 | Başbakanlık Aile Araştırma Kur. | Fahrettin Arslan | Bir Türk şefi | Asıl olanı gözler göremez |
1991 | Sim | Azra Erhat | Dediği dedik bir Türk önderi | İçyüzünü göz sezemez, gönül sezer |
1991 | Engin | Nihal Yeğinobalı | Buyurgan bir Türk hükümdarı | Önemli ve aslı olan şeyler gözle görülmez |
1993 | Can | Tomris Uyar | dediği dedik Türk önderi | Gerçeğin mayası gözle görülmez |
1994 | Düşünen adam | Emel Tanver | Büyük ve değerli kumandan Atatürk | Kimse gözleri ile gerçekleri göremez |
1995 | Meriç | İsmet Doğan (Red.) | Bir Türk lideri | Asıl görülmesi gerekeni gözler göremez |
1995 | Nehir | Muharrem Ekisçeli (Haz.) | astığı astık kestiği kestik korkunç bir önder | /yazılmamış |
1995 | Bilgi | Selim İleri | Dediği dedik sınırsız yetkili bir Türk başkanı | Göz göremez özdenliği |
1995 | Alfa Ofset | Halil Koçak (Red.) | Bir Türk lideri | Asıl görülmesi gerekeni gözler göremez |
1995 | İnkılap | Filiz Borak | /yazılmamış | Bazı şeyleri gözler göremez |
1995 | Görsel | Mehmet Harmancı | Ülkesinin yöneticileri | Gerekli olan şey gözle görülemez |
1995 | Yapı Kredi | Selim İleri | Dediği dedik sınırsız yetkili bir Türk başkanı | Göz göremez özdenliği |
1997 | Yaba | H. Gümüş Kırbıyık | Bir Türk hükümdarı | Gerçeğin ruhu gözle görülmez |
1997 | Erdem | Sedat Cumhur | /yazılmamış | Önemli olan şeyler göze görünmez |
1997 | Yeryüzü | Mustafa Özcan | Dediğim dedik bir Türk önderi | Gerçeğin özü gözle görülmez |
1998 | Mert | Esra Çiftçi (Haz.) | /yazılmamış | Bazı şeyleri gözler göremez |
1999 | Ekin | Hamdi Tuncer | Bir Türk önderi | İşin özü gözle görülmez |
2000 | Başak Yayın Dağıtım | Gülhan Olcar | Bir Türk önderi | Gerçeğin mayası gözle görülmez |
2000 | Ateşböceği | Emel Yıldız (Düz.) | Büyük ve değerli kumandan Atatürk | Kimse gözleri ile hakikatleri göremez |
2001 | Nabu | H. Sayın | Bir Türk önderi | Göz hiçbir şeyin özünü göremez |
2008 | Müjde | Yonca Yıldırım | Bir Türk diktatör | Asıl olanı gözler göremez |
2005 | Mor Menekşe | Murat Uludağ (Haz.) | Bir Türk lideri | Asıl görülmesi gerekeni gözler göremez |
2010 | Öteki | Ahmet Güldoğan | Bir Türk diktatör | Asıl olanı gözler göremez |
2002 | Bahar | Gülnihal Aydın (Haz.) | Türk önderi | Gerçeğin mayası gözle görülmez |
2002 | Parıltı | Cahide Günay | Büyük bir şef | İçyüzünü göz sezemez, gönül sezer |
2002 | Sentez | Faruk Çil | Dediği dedik Türk önderi | Gerçeğin mayası gözle görülmez |
2003 | Tomurcuk | Tayfun Güleç | Dediği dedik Türk önderi | Gerçeğin mayası gözle görülmez |
2003 | Hepşen | Zekai Yiğitler | Bir Türk önderi | Göz hiçbir şeyin özünü göremez |
2003 | ÜBL | Ülker Baykal | Bir Türk önderi | Gerçeğin özü gözle görülmez |
2003 | Beyan | Ayşe Meral | Baskıcı bir Türk önderi | Gerçeğin özü gözle görülemez |
2004 | Gül | Cevdet Yalçın (Haz.) | /yazılmamış | İçyüzünü göz sezemez gönül sezer |
2004 | Aydıncan | Mehmet Can Yeşil (H.) | Dediği dedik Türk önderi | Gerçeğin mayası gözle görülmez |
2004 | Berke | Ö. Lütfü Hepşen | Bir Türk önderi | Göz hiçbir şeyin özünü göremez |
2005 | Son Nokta | Fikri Çimrin | Bir Türk önderi | Göz hiçbir şeyin özünü göremez |
2006 | Grup Tema | Cevdet Yalçın | /yazılmamış | İçyüzünü göz sezemez gönül sezer |
2007 | Sembol | Seher Kaya (Düz.) | Dediği dedik Türk önderi | Gerçeğin mayası gözle görülmez |
2008 | Alter | Adile Runa Orhunsoy | Bir Türk önderi | Gerçeğin özü gözle görülmez |
2010 | Mola | Celalettin Aksu (Haz.) | /yazılmamış | Asıl görülmesi gerekeni gözler göremez |
2010 | Evren | Ülker Baykal | Bir Türk önderi | Gerçeğin özü gözle görülmez |
2014 | İlgi Çocuk | Nadir İpek | Bir Türk devlet adamı | Gözler özünü göremez |
2014 | Oda | Gökhan Rızaoğlu | Bir Türk Cumhurbaşkanı | En önemli şeyler gözle görülemeyenlerdir |
2015 | Özyürek | Murat Sukan | Bir Türk lider | Asıl olan göze görünmez |
2015 | Tilki | Hasan Gedikoğlu | Bir Türk lideri | Gözler asıl görülmesi gerekeni görmezler |
2015 | Parıltı | Kemal Yılmaz | Bir Türk lider | Önemli olaylar çıplak gözlerle görülemez |
2015 | Optimum | Öznur İnce | Diktatör bir Türk lider | Gözler asıl görülmesi gerekeni göremez |
2015 | Kaldırım | Kadri Ceylan | Bir Türk devlet adamı | Gözler özünü göremez |
2015 | Kuşak | Mustafa Özün | /yazılmamış | Gözler asıl görülmesi gerekeni görmez |
2015 | Yakamoz | Tayfun Törüner | Bir Türk önderi | Gözler özde olanı göremez |
2015 | Lotus | Ayberk Erkay | Bir Türk diktatör | Herşeyin özü gözle görülemez |
2015 | Şule | Naime Erkovan | Bir Türk lideri | Aslolan göze görünmez |
2015 | Agapi | Elif Öykü Us | Bir Türk lideri | Önemli olan şeyler zaten göze görünmezler |
2015 | Panama | Ferhat Çınar | Bir Türk önderi | Gözler hiçbir şeyin özünü göremez |
2015 | Hece | Fahrettin Arslan | Bir Türk diktatör | Asıl olanı gözler göremez |
2015 | Elips | Gizem Pekin | Bir Türk diktatörü | Gözler hiçbir şeyin özünü görmeye yetmez |
2015 | 1001 Çiçek | Belgin Çınar | Bir Türk lider | Özler görünür değildir gözlere |
2015 | Arkadaş Çocuk | Belgin Çınar | Bir Türk lider | Özler görünür değildir gözlere |
2015 | Kafekültür | Halil Gökhan | Bir Türk diktatörü | Göz hiçbir şeyin özünü göremez |
2015 | Agora | Erhan Kayaalp | Bir Türk diktatör | Aslolan göze görünmez |
2015 | Remzi | Kerem Topuz | Bir Türk lideri | Gözler asıl görülmesi gerekeni göremez |
2015 | İnsan | Yahya Kurtkaya | Dediğim dedik bir Türk yönetici | Hakikati gözlerin görmesi mümkün değildir |
2015 | Fom | Müge Kalender | Buyurgan bir Türk yönetici | En temel şeyi gözler göremez |
2015 | Gram | Ayten Dilek Akar | Bir Türk lider | Görülmesi gereken asıl şey gözle görülmez |
2015 | Bilgeoğuz | Gökçe Alan | Bir Türk lider | Asıl görülmesi gereken gözlere görünmez |
2015 | Nesil | Ahsen Utku | Bir Türk diktatör | Özde olan gözle görülmez |
2015 | İnkılap | Olcay Mağden Ünal | Dediğim dedik bir Türk lideri | Esas olan göze görünmez |
2015 | Doğu | Kahraman T. Uluocak | Bir Türk lider | Gerçeğin özü gözle görülemez |
2015 | İthaki | S. İpek Ortaer M. | Bir Türk diktatör | Esas olan göze görünmez |
2015 | Say | İsmail Yerguz | Dediğim dedik bir Türk lider | Gözler gerçeği göremez |
2015 | Nilüffer | Oya Özen Mungan | /yazılmamış | İşin özü gözle görülmez |
2015 | Kabalcı | Yağmur Şehitoğlu | Bir Türk lider | Gözler görülmesi gerekeni göremez |
2015 | Kaynak Çocuk | Yaşar Atan | Etkin bir lider | İnsan o gerçek şeye gözleriyle ulaşamaz |
2015 | Yapı Kredi | Ayberk Erkay | Bir Türk lider | Aslolan görünmez göze |
2015 | Pena | Traje Tanrıkulu | Bir Türk lider | Asıl önemli olan gözle görülmez |
2015 | Çiçek | Hande Özelçi İper | Dediği dedik bir Türk önderi | Asıl görülmesi gerekeni gözler göremez |
2015 | Tutku | Emir Aktan | Bir Türk önderi | Gerçekten önemli olanlar göze görünmez |
2015 | Yaba | A.Cengiz Büker | Bir Türk önderi | Özden olan şey gözle görülemez |
2016 | Gugukkuşu | M.Ali Ayyıldız | Büyük bir Türk şefi | İşin özü gözle görülmez |
2015 | Parga | İsmail İmre | Bir Türk önderi | Gerçeğin özü gözle görülmez |
2015 | Notos | Orçun Türkay | Tüm yetkileri eline alan bir Türk yönetici | İşin özü göze görünmez |
2015 | Palto | Serkan O. Özağaç | Otoriter bir Türk lider | Gerçeği yalnızca kalp gözüyle bakanlar görebilir |
2015 | İkaros Çocuk | Mehmet Yalçın | Buyurgan bir Türk yönetici | Özde önemli olanı gözler göremez |
2015 | Yuva | Onur Tunç | Bir Türk diktatör | Gözler asıl görülmesi gerekeni göremez |
2015 | 3 Adam | Adnan Yaşar | Bir Türk lideri | Asıl görülmesi gerekeni gözler göremez |
2015 | Bilgi | Aslı Candaş S. | Bir Türk lider | Aslolan göze görünmez |
2015 | Puslu | Birgül Yorulmaz | Çok etkili bir Türk lideri | Gerçeğin aslı gözle görülmez |
2015 | Boyalıkuş | Yaşar Atan | Etkin bir lider | İnsan o gerçek şeye gözleriyle ulaşamaz |
2015 | We-Toi | Kerim Türkmen | Bir Türk lideri | Asıl görülmesi gerekeni gözler göremez |
2015 | Lokomotif | Kerim Türkmen | Bir Türk lideri | Asıl görülmesi gerekeni gözler göremez |
2015 | Koral | Ecem Kodak | Türk lideri | Gerçeğin özü gözle görülmez |
2015 | EZR | Hülya Turan | Bir Türk lider | Asıl önemli olan gözlere görünmez |
2015 | Altın Kitaplar | Sedef Ecer- İzzeddin Çalışlar | Dediği dedik bir Türk lider | Aslolan gözle görülmez |
2015 | Dört Nokta | Deniz Tepe | Bir Türk devlet adamı | Hakikat gözle görülemez |
2015 | Doğan Egmont | Özgür Sinan | Dediği dedik bir Türk önderi | Asıl görülmesi gerekeni gözler göremez |
2015 | Cinus | Avni Karahisar | Bir Türk önder | Hakikat bazen gözlerde perdeli kalır |
2015 | Büyülü Fener | Işık Ergüden | Bir Türk diktatör | Asıl görülmesi gereken gözle görülmez |
2015 | Nar Çocuk | Hasan Karahisar | Bir Türk diktatör | Asıl görülmesi gerekeni gözler göremez |
2015 | Mavibulut | Sumru Ağıryürüyen | Dediği dedik bir Türk lider | Gözler asıl görülmesi gerekeni göremez |
2015 | Pupa | Atakan Ural | Bir Türk lideri | Aslolan göze görünmeyendir |
2015 | Ez-De | Mehmet Ş. Kara | Türk bir lider | Asıl görülmesi gerekeni gözler göremez |
2015 | Lotus | Haktan Birsel | Bir Türk diktatör | Aslolan göze görünmez |
2015 | Can | Cemal Süreya- Tomris Uyar | Dediği dedik bir Türk önderi | Gerçeğin mayası gözle görülmez |
2015 | Nemesis | Mina Akçen | Bir Türk önder | Gözler gerçeği her zaman görmeyebilir |
2015 | Yason | Kemal Taşkıran | Otoriter bir Türk lider | Göz, özü göremez |
2015 | Epsilon | Yiğit Bener | Bir Türk diktatör | İşin özü gözle görülmez |
2015 | Sınırsız | Nahide Kılıç | Türk bir lider | Asıl görülmesi gerekeni gözler göremez |
2015 | Kanyon | Ahmet Korkmaz | Bir Türk lideri | Asıl görülmesi gerekeni gözler göremez |
2015 | İmge | Meltem Özataç | Otoriter bir Türk lideri | Gerçeğin özü gözle görülmez |
2015 | Zeplin | Murat Erşen | Bir Türk diktatörü | Esas olan gözlerden gizlenir |
2015 | Kapı | Ahmet Muhip Dıranas | Büyük bir önder | Öz, gözlere görünmez |
2015 | Uğur Tuna | Özge Taş | Bir Türk lideri | Asıl görülmesi gerekeni gözler göremez |
2015 | Kırmızıkedi | Aylin Yengin | Bir Türk lideri | Esas görülmesi gerekeni gözler göremez |
2015 | Everest | Selim İleri | Dediği dedik sınırsız yetkili bir Türk başkanı | Göz, göremez özdenliği |
2015 | Yediveren | A.Meryem Kartal | Türk komutanı | En temel şeyi gözler göremez |
2016 | Uğur Tuna | Ayşenur Yıldız | Dediğim dedik bir Türk önder | Gerçeğin mayası gözle görülmez |
2016 | Eksik Parça | Azra Erhat | Dediği dedik bir Türk önderi | İçyüzünü göz sezemez gönül sezer |
2016 | Karbon | Özge Akkaya | Dediğim dedik bir Türk önderi | Öz, göze görünmez |
2016 | Anda | Derya Öztürk | Ölüm döşeğinde olan Türk lideri | Asıl önemli olan şey gözlere görünmez |
2016 | Fark Çocuk | Nuray Polat | Bir Türk lider | Gözler asıl görülmesi gerekeni göremez |
2016 | Edip | Mümin Semerci | Bir Türk önderi | En temel şeyi gözler göremez |
2016 | Düz Yazı | Özlem Avcı | Bir Türk diktatör | Bir şeyin özü göze görünmez |
2016 | Boğaziçi | Defne Didem Dinç | Bir Türk diktatör | Öz, göze görünmez |
2016 | Khora | Erhan Kayaalp | Bir Türk diktatör | Aslolan göze görünmez |
2016 | Genç Destek | Atahan-Kaan Cumalıoğlu | Bir Türk lideri | Gözler asıl görülmesi gerekeni göremezler |
2016 | Tuti | Hasan Kenan | Bir Türk önderi | Öz, gözlere gözükmez |
2016 | Etkin | Tülay Özekin | Bir Türk diktatör | Maya gözlerle algılanmaz |
? | Somut Yayın Dağıtım | İrem Mantı | Bir Türk önderi | Hakikatın özü gözle görülemez |
? | Gendaş A.Ş. | ? | /yazılmamış | İçyüzünü göz sezemez gönül sezer |
? | Gönül Yayın Dağtım | Gülhan Olcar | Bir Türk önderi | Gerçeğin mayası gözle görülmez |
? | Baran | Mustafa Kemal Güngör (Düz.) | /yazılmamış | İçyüzünü göz sezemez gönül sezer |
? | Düş Ülkesi | ? | Bir Türk lideri | Asıl görülmesi gerekeni gözler göremez |
? | Kurtuluş | ? | Büyük bir şef | İçyüzünü göz sezemez gönül sezer |
[2] http://agorakitapligi.com/kucuk-prens-kucuk-prenslere-karsi/
[1] “Heureusement pour la réputation de l’ astéroïde B 612 un dictateur turc imposa à son peuple , sous peine de mort, de s’habiller à l’européenne .L’astronome refit sa démonstration en 1920, dans un habit tres élégant.”